προετοιμασία 9
Δημοσιευμένο 19 Μαρτίου, 2010(respondent στην προσεχή έκθεση του Νίκου Αλεξίου «San Marco di Venezia 2010» στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη, από τις 8 έως τις 30 Απριλίου 2010)
Aφού εκθέσεις στη Biennale της Βενετίας, το επόμενο βήμα είναι να κάνεις έργο με θέμα τη Βενετία. Να μπεις στην μεγάλη σειρά των ζωγράφων που γοήτευσαν και γοητεύθηκαν από τη Βενετία από τότε που χτίστηκε μέχρι σήμερα. Από τον Rauschenberg έως τον Καναλέτο – ζηλεύω.
Η πρώτη κάτοψη που έκανε ο Αλεξίου είναι η αποτύπωση του κήπου των Βερσαλιών, σε πολλές σχεδιαστικές παραλλαγές στο χαρτί. Τα σχέδια αυτά τελικά έγινα έργα φτιαγμένα με καλάμια.
Πέρασαν μερικά χρόνια από τότε.
- Η κάτοψη ως τοπιογραφία
Ο Νίκος, μετά το επιδαπέδιο ψηφιδωτό της μονής Ιβήρων, επέλεξε να αποτυπώσει το δάπεδο του Αγίου Μάρκου, με τα περίτεχνα και μοναδικά μωσαϊκά διαφόρων εποχών και ρυθμών (12ος-15ος αι.. Στην συνέχεια σχεδίασε την κάτοψη της σε όλη την πλατεία και επεκτάθηκε στην ευρύτερη και τη λιμνοθάλασσα της Βενετίας.
Ή το ανάποδο: σχεδίασε τη λιμνοθάλασσα της Βενετίας, μετά το νησί, μετά την πλατεία, μετά το δάπεδο της εκκλησίας, μετά ένα-ένα τα κομμάτια του μαρμάρινου μωσαϊκού.
Μέσα στο μοτίβο βρίσκει ένα άλλο μοτίβο και μέσα σε αυτό ένα άλλο, ξανά και ξανά.
Η Βενετία είναι πρόκληση για τη μέτρηση των ορίων, εδώ νερό – κανάλι, εδώ ξηρά, σπίτι πλατεία. Μια μέτρηση που πάντα μπορεί να γίνει ακριβέστερη, που πάντα είναι ακριβέστερη.
Ο Νίκος θεωρεί το αρχιτεκτονικό φύλλο ως αντικείμενο τέχνης και το αρχιτεκτονικό σχέδιο ως τέχνη. Εκφράζεται με το σχέδιο, την επανάληψή, την αψεγάδιαστη λεπτομέρεια, την ξεκάθαρη αποψη. Η γραφή του αρχιτεκτονικού σχεδίου, οι κατόψεις, οι συμβάσεις για τις αποτυπώσεις κατασκευών και μνημείων τον συγκινούσαν και τον γοήτευαν πάντοτε, φαντάζομαι από παιδί· τα έργα του μεταδίδουν αυτή τη συγκίνηση, το θαυμασμό, τη σχεδόν θρησκευτική κατάνυξη και την αγάπη για τα αρχιτεκτονήματα και το σχεδιασμό τους.
Προτείνει να δούμε τον κόσμο ως πλακόστρωτο, ως εμπλοκή, παράθεση και σύνταξη βασικών μονάδων.
Να χαμηλώσουμε τα μάτια. Η απόδοση του περίτεχνου δαπέδου είναι ανταμοιβή για την ταπεινότητα μας.
Χρησιμοποιεί υπομονετικά τα σημερινά εργαλεία, όπως και οι τεχνίτες του πλακόστρωτου τα δικά τους.
Σχεδιάζει σχηματισμούς που αρθρώνονται με αλλά σχηματισμούς και χτίζει την παράσταση. Εμβαθύνει στη λεπτομέρεια τους σχήματος.
-Μια πλακόστρωση είναι μια χαρτογράφηση 1:1
(Σήμερα ένας χάρτης – μια και το χαρτί είναι πλέον μόνο μία από τις εκδοχές του – μπορεί να είναι 1:1 μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερος από ό,τι απεικονίζει.) Ο Ν.Α. επιμένει, δουλεύει ξανά και μεγεθύνει στις λεπτομέρειες.
Τον καιρό του Googlemaps προτρέπει να δούμε ότι υπάρχουν ακόμα πράγματα που πρέπει να δούμε με τα δικά μας μάτια, με το δικό μας μυαλό. Να αποφασίσουμε εμείς τι βλέπουμε.
-Η αρχιτεκτονική αποτύπωση του Αλεξίου
Το δάπεδο και η πλατεία του Αγίου Μάρκου είναι έργο πολλών αρχιτεκτόνων και τεχνιτών διαφορετικών εποχών. Ο Ν.Α. δεν κάνει απλή αποτύπωση, δηλαδή κάτοψη με τις ακριβείς μετρήσεις, έργο εξάλλου τοπογράφων και αρχιτεκτόνων. Ο Νίκος ερμηνεύει, δεν αποτυπώνει ό,τι υπάρχει. Πίσω από αυτό υπάρχει για αυτόν το ιδανικό σχέδιο με την τέλεια γεωμετρία και την αρμονία του «ενιαίου σχεδιασμού», που στην περίπτωση του Αγίου Μάρκου δεν είναι έργο ενός νου, αλλά αποτέλεσμα καλής «χώνεψης» των επιμέρους έργων.
Το τοπίο του είναι ένα εννοιολογικό τοπίο, ένα άθροισμα από ιστορία, βλέμματα και καταγραφές άλλων, μαζί με το βλέμμα και τα βήματα του Ν.Α.
Η εικόνα που παράγει αντιστοιχεί σ’ αυτό το άθροισμα. Είναι αυτό που βλέπουμε από το ιδανικό σημείο και αυτό που θα ήθελαν να δουν οι κατασκευαστές του.
Στη γραμμή ενσωματώνεται η εικόνα και η ιστορία.
Τα σχήματα είναι το νόημα.
ΜΣΑΖ, Μάρτιος 2010
After exhibiting at the Venice Bienniale the next step is having an exhibition about Venice; to join the long queue of artists that both enchanted Venice and were charmed by Venice since its foundation; from Rauschenberg to Canaletto – I ‘m jealous.
The first ground plan Alexiou made was a charting of the garden of Versailles, in many variations on paper. These plans were eventually transformed into works made of reeds.
A few years have gone by since then.
- The floor plan as a landscape
Following his work on the floor mosaic of the monastery of Iviron, Nikos chose to charting the floor plan of the Basilica San Marco, with its fascinating and unique mosaics from various periods and styles (12th-15th centuries). He then designed the floor plan of the entire square and extended further to the Venetian lagoon.
Or the other way around: he initially designed the Venetian lagoon, then the island, the square, the floor of the basilica, and finally the pieces of the marble mosaic one by one.
Inside the motif he finds another motif and therein yet another motif, and so on.
Venice is a challenge for measuring the limits, this is water – canal, this is land, a house, the square. A measurement which can always be more accurate. A measurement which is always accurate.
Nikos considers the architectural sheet as an object of art and an architectural plan as art. He expresses himself through drawing, repetition, immaculate detail, clear view. I believe that the lines of the architectural plan, floor plans, and imprinting methods for structures and monuments fascinated him since he was a child; his works convey that emotion, admiration, the almost religious devoutness and love for architectural structures and their design.
He suggests that we should see the world as a paved path, as an entanglement, positioning, synthesis of basic units.
To lower our eyes. The rendition of the elaborate floor is a reward for our humility.
He uses modern tools with the same patience that the craftsmen of the paved path used their tools.
He draws formations which are connected with other formations and builds his work. He delves deep into the detail of the shape.
- A floor tiling is a 1:1 mapping
(Today a map – since map on paper is now only just one type of map - can be 1:1 or even higher resolution.) Nikos Alexiou insists on magnifying the details.
At the time of Googlemaps he urges us to recognise that there are still things to see with our own eyes and our own minds. It is up to us to decide what to see.
- The architecture-charting of N. Alexiou
The floor and the Piazza San Marco is the work of many architects and craftsmen from different eras. Nikos Alexiou does not makes a simple drawing, that is, a plan with accurate measurements, which is in fact a task for surveyors and architects. Nikos goes beyond simply reflecting what exists, he interprets. Behind it is the ideal of the project with a perfect geometry and harmony of a “total design”, which in the case of San Marco is not the outcome of a single mind but of a good “melange” of several projects.
His landscape is a conceptual landscape, a summation of the history, the views and recordings by others, along with his personal views and steps.
The image output corresponds to that summation. It is what we see from the ideal point of view and what the manufacturers would like to see.
The line incorporates image and history.
The shapes are the message.
MSAZ, March 2010